26 чэрвеня 2021 г. адбылося літаратурнае падарожжа ў рамках праекта “Беларусь – краіна паэтаў”, прымеркаванае да дня нараджэння Петруся Броўкі і прысвечанае тром беларускім творцам ушацкага паходжання з заслужаным званнем народны – Петрусю Броўку, Васілю Быкаву, Рыгору Барадуліну.
Першым прыпынкам падарожжа стала “крыніца паэтаў”, якую літаратары называлі “броўкавай”. Яшчэ па дарозе ўдзельнікі вандроўкі даведаліся, чым знакаміта гэта крыніца і чаму мае такую назву. Кожны жадаючы атрымаў магчымасць наталіцца жывой вадой. Прахалода празрыстай крынічнай вады, цудоўныя краявіды зялёных лясоў і палёў, цудоўнае надвор’е і нават бусел, які праляцеў над аўтобусам – усё спрыяла добраму настрою і натхненню ўдзельнікаў вандроўкі. Без перапынку гучалі ўжо традыцыйныя чытанні па дарозе – вершы Петруся Броўкі і Рыгора Барадуліна, урыўкі з прозы Васіля Быкава.
Наступным прыпынкам стала хата Рыгора Барадуліна ва Ушачах. Адчувалася, што ўдзельнікі проста прыехалі ў госці да дзядзькі Рыгора. Пад знакамітым “бацькоўскім вязам” шчырымі словамі ўзгадалі паэта, атрымалі магчымасць зайсці ў дом і па вельмі крутой лесвіцы – на другі паверх (з жартоўным надпісам “8 паверх”), у пакой Рыгора Барадуліна, дзе звычайна ён пісаў вершы.
Удзельнікі атрымалі магчымасць паглядзець Ушачы: наведалі нядаўна ўсталяваныя помнікі Васілю Быкаву і Рыгору Барадуліну, прайшліся па стогадовай мураванцы, па якой хадзіла шмат беларускіх пісьменнікаў, аглядзелі касцёл Святога Лаўрэнція.
Важным для ўсіх стала наведванне месца апошняга прытулку Рыгора Барадуліна і яго маці. У ціхай, амаль спавядальнай атмасферы ўзгадалі паэта і яго маці Акуліну. Малітва, добрае слова, кветкі — тое нямногае, чым маглі мы аддзячыць Рыгору Іванавічу за яго геніяльнае слова ў літаратуры.
Па дарозе да бацькоўскай хаты Васіля Быкава працягваліся чытанні, яшчэ больш гучала вершаў і урыўкаў з прозы ад удзельнікаў вандроўкі. У вёсцы Бычкі, дзе знаходзіцца Сядзіба-музей Васіля Быкава, ўдзельнікі пабачылі ўнікальныя прадметы, знойдзеныя на месцы бацькоўскай хаты Васіля Быкава. Сярод іх – ліст, дзякуючы якому сястра Быкава Валянціна зразумела, што брат – жывы. Ён быў датаваны пазней, чым пахаронка, якая заўчасна запісала Васіля Быкава ў шэрагі загінулых.
Апошняй кропкай падарожжа стала загадкавая вёска Пуцілкавічы, дзе вандроўнікаў сустрэў адзін з мясцовых жыхароў, Міхаіл Сыс, які зараз кіруе Хатай-музеем Петруся Броўкі.
Тэма маці, якая шчымлівай песняй гучала на працягу ўсяго падарожжа, атрымала трывожнае гучанне ля помніка Алене Сцяпанаўне Броўка, што быў пастаўлены сынам-паэтам. Ля помніка маці, што стала ахвярай фашызму, узгадалі яшчэ адну жанчыну — Алену Рыгораўну Рыдзеўскую, маці жонкі паэта.
У Хаце-музее Петруся Броўкі ўдзельнікі даведаліся пра музейныя адкрыцці апошняга часу, што зрабілі супрацоўнікі Літаратурнага музея Петруся Броўкі. У 2021 годзе знайшлася партатыўная пішучая машынка Continental, якая належала народнаму паэту. Броўкі набылі машынку ў прыватнай асобы, калі паэт пасля Вялікай Айчыннай вайны пражываў на вуліцы Беларускай, 4 (зараз Ульянаўская, 29). Гэтую пішучую машынку і пабачылі ўдзельнікі падарожжа.
Пасля доўгага насычанага дня, вялікай колькасці цікавай інфармацыі, эмоцый і ўражанняў прысутных чакаў пачастунак, падрыхтаваны Міхаілам Сысом: грыбны суп па-вушацку, бульба ў мундзірах і бярозавы квас. Вясёлыя размовы і абмен уражаннямі ад вандроўкі сталі добрым завяршэннем літаратурнага падарожжа. Удзельнікі вандроўкі сталі адной вялікай літаратурнай сям’ёю, у кожным сэрцы назаўжды засталася Ушаччына – край волатаў, партызан і паэтаў. Удзельнікі змаглі пераканацца ў тым, што родная беларуская зямля хавае ў сабе велізарную сілу, моц і духоўнасць. Яна вартая шанавання і ўсхвалення: у думках, учынках, у вершах.
